Düşünsenize bir sabah uyandınız ve banka hesabınızdaki para eksilmiş ya da sosyal medya hesabınız başkasının eline geçmiş (hacklenmiş). İnsan böyle bir durumda ne yapacağını bilemez. Fakat paniğe kapılmadan önce bilinçli adımlar atmak çok önemli. Hayatta derler ya “Ne yapacağını bilmek, yolun yarısını geçmektir.”
İşte siber suçlarla başa çıkmanın yolu da tam olarak bu: Haklarınızı bilmek ve doğru zamanda doğru şekilde harekete geçmek.
Gelin sizlerle “Siber Suç Mağduru Olduğunuzda Haklarınızı Nasıl Savunabilirsiniz?” konusu birlikte ele alalım.
ALANINDA UZMAN AVUKATLARIMIZA ULAŞMAK İÇİN TIKLAYIN
Siber Suç Nedir?
Siber suçlar, dijital platformlar üzerinden işlenen suçları ifade eder. Veri hırsızlığı, kimlik avı, şantaj, siber zorbalık gibi suçlar bu kategoriye girer.
Örneğin birkaç yıl önce çok konuşulan “Facebook veri skandalını” hatırlıyor musunuz? İnsanların özel bilgileri izinsiz şekilde kullanılmıştı.
Bu tür ihlaller, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde ciddi sonuçlara yol açabilir. Türk Ceza Kanunu da bu tür suçları “Bilişim Alanında Suçlar” başlığı altında düzenleyerek mağdurlara yasal koruma sağlar.
İlk Adım: Kanıtları Toplayın
Siber suç mağduru olduğunuzda, atmanız gereken ilk adım, delil toplamaktır. Çünkü kanıt olmadan hakkınızı savunmak çok zordur. Peki, bu delilleri nasıl toplayabilirsiniz?
•Ekran görüntüsü alın: Aldığınız tehdit mesajları, şantaj içerikleri veya şüpheli işlemler için mutlaka ekran görüntüsü alın. Unutmayın, “Söz uçar, yazı kalır.”
•E-posta kayıtlarını saklayın: Suça dair tüm yazışmaları düzenli olarak arşivleyin.
•IP adreslerini tespit edin: Saldırganın nereden geldiğini belirlemek için IP bilgisi kritik öneme sahiptir.
Daha önce başıma gelen bir olayı paylaşayım. Bir arkadaşım, sahte bir e-posta aracılığıyla dolandırılmaya çalışılmıştı. Neyse ki, ekran görüntüleri ve e-posta kaydını savcılığa sunarak şikayetçi oldu ve suçlular tespit edildi.
Hukuki Süreç & Şikayet Başvurusu Nasıl Yapılır?
Şikayet sürecine geldiğinizde, ilk durağınız Cumhuriyet Savcılığı olacaktır. Ancak şikayet dilekçenizde dikkat etmeniz gereken bazı noktalar var:
1.Kimlik bilgileriniz ve iletişim adresiniz açıkça belirtilmeli.
2.Suçun kimin tarafından işlendiğini biliyorsanız, bu bilgiyi mutlaka eklemelisiniz.
3.Elde ettiğiniz delilleri detaylı şekilde dilekçeye ekleyin.
Bu noktada, bir dost tavsiyesi: “Ne kadar detay verirseniz, süreç o kadar hızlı ilerler.”
Teknoloji Delillerinizi Güçlendirebilir, Kanıt Niteliğinizi Arttırabilirsiniz
Bir siber suçun faili genellikle teknolojik yöntemlerle tespit edilir. Örneğin:
•IP adresi analizi sayesinde saldırganın bağlantı noktası belirlenir.
•HTS kayıtları ile telefon görüşmeleri veya mesajların detaylarına ulaşılabilir.
•Sosyal medya izleme araçları, sahte hesapların arkasındaki kişileri tespit etmek için kullanılır.
Bilişim uzmanlarının yardımıyla bu deliller daha da güçlendirilerek hukuki sürece katkı sağlar.
Hukuki Süreçte Dilekçe Hazırlamanın Önemi
Bir şikayet dilekçesi hazırlarken, yalnızca olayı anlatmak yetmez; dilekçeyi etkili bir belge haline getirmek için detaylara dikkat etmelisiniz.
Hangi tarihte, ne tür bir olayla karşılaştınız? Olayın gerçekleştiği platform hangisiydi? Bu platforma ait IP adresi veya kullanıcı adı gibi spesifik bilgiler mevcut mu?
Bu gibi sorulara net cevaplar vermek, hem savcılığın işini kolaylaştırır hem de sizin haklılığınızı daha net ortaya koyar. Örneğin, sosyal medyada bir tehdit aldıysanız tehdit mesajlarının ekran görüntülerini eklemeyi unutmayın. Bu kanıtlar, savcılığın süreci daha hızlı değerlendirmesini sağlar.
Şikayet Dilekçesi Örnekleri ve Yanlış Anlamalar
Dilekçenizi hazırlarken karmaşık bir dil kullanmak zorunda değilsiniz. “Basit ama açık bir anlatım” her zaman daha etkilidir. Peki, bu sürece dair en sık yapılan hata nedir? Birçok kişi, olayın tüm detaylarını paylaşmadan, genel ifadelerle durumu anlatır. Bu da şikayetin ciddiyetini düşürebilir.
Örneğin “Bana tehdit mesajları geldi” demek yerine, “20 Ocak 2025 tarihinde saat 14:35’te Instagram hesabım üzerinden kullanıcı adı X tarafından tehdit mesajları aldım” gibi bir ifade kullanmak, savcılığın olayın niteliğini daha iyi anlamasına yardımcı olur.
Teknolojik Delillerin Rolü
Teknoloji, siber suçların çözümünde adeta “olmazsa olmaz” bir unsurdur. Örneğin, suçluya ulaşmanın en yaygın yollarından biri IP adresi tespitidir.
Bunun dışında HTS kayıtları, saldırganın kimliğini ortaya çıkarmak için kullanılan başka bir yöntemdir. Ancak burada kritik bir soruyu kendinize sorabilirsiniz: “Savcılık teknolojik delilleri değerlendirmek için yeterli desteği sağlıyor mu?” Bu noktada, savcılığın bilişim uzmanlarından yardım aldığını bilmek sizi rahatlatabilir.
IP adresi, meta veri analizi, cihaz incelemesi gibi yöntemler sayesinde saldırganların tespiti kolaylaşır.
Kendinizi Korumanın Yollarını Öğrenmek
Siber suçlarla ilgili şikayet sürecine başlamadan önce, kendinizi şu soruyla test edebilirsiniz: “Tüm delilleri topladım mı ve bunları doğru şekilde sunabiliyor muyum?” Eğer bir eksik olduğunu fark ederseniz, bunu tamamlamadan şikayeti iletmemek, süreçte zaman kaybını önler.
Örneğin, bir e-posta dolandırıcılığı mağduruysanız, gelen kutunuzdaki tüm yazışmaları bir araya getirin ve dilekçenize ekleyin. Bu küçük ama önemli adımlar, şikayet sürecini sizin lehinize çevirebilir.
Maddi ve Manevi Tazminat Talepleri
Siber suçlar yalnızca “psikolojik değil”, aynı zamanda maddi kayıplara da yol açabilir. Bir sosyal medya hesabınız çalınıp itibarınıza zarar verildiğini düşünün. Bu durumda hem manevi hem de maddi tazminat davası açabilirsiniz.
Örneğin, şirketler için ticari sırların çalınması milyonlarca liralık zararlara neden olabilir. Bu noktada hukuki destek almak ve profesyonel bir avukatla çalışmak en akıllıca adımlardan biri olacaktır.
Kendi Güvenliğinizi Sağlamak İçin Neler Yapabilirsiniz?
Bu noktada size birkaç basit ama etkili önerim var:
1.Parolalarınızı karmaşık oluşturun ve düzenli olarak değiştirin. Örneğin, bir parolayı “12345” gibi basit bir şey yapmayın. “GökYüzü_2023!” gibi özel karakter içeren bir şey seçin.
2.İki faktörlü doğrulamayı etkinleştirin. Bu, hesaplarınıza erişimi oldukça zorlaştırır.
3.Gizlilik ayarlarınızı kontrol edin. Sosyal medya hesaplarınızda kimlerin ne görebileceğini belirleyin.
4.Antivirüs yazılımlarınızı güncel tutun. Virüslere karşı korunmak için güncel yazılımlar şart.
5.Kimlik avına karşı dikkatli olun. Tanımadığınız kişilerden gelen e-postalara veya bağlantılara asla tıklamayın.
Bir Soruyla Bitirelim
Peki şu soruyu kendinize sordunuz mu? “Siber suç mağduru olsam ne yapacağımı tam olarak biliyor muyum?”, “Yeteri kadar araştırmam var mı? “
Eğer bu soruya net bir cevap veremiyorsanız, hemen harekete geçin. Bilgi ve bilinç, bu tür durumlarda en büyük koruyucunuz olacaktır. Çünkü “Bilgi, en iyi savunma silahıdır.”
Sonuç olarak siber suçlarla mücadelede en önemli şey, haklarınızı bilmek ve bilinçli hareket etmektir. Eğer bu konuda bilgiliyseniz dijital dünyada kendinizi koruma şansınız o kadar artar. Unutmayın, siber suçlarla başa çıkmak, hem bireysel hem de toplumsal bir görevdir.
